ارزیابی استراتژیک الگوی مشارکت شهروندی الکترونیک مبتنی بر مدل سوات و تحلیل سلسله مراتبی فازی( مطالعه موردی- کلانشهر رشت)

یکی از ارکان اساسی در برنامه ریزی استراتژیک ، تحلیل محیط داخلی و خارجی و یافتن نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید پیرامون پدیده مورد مطالعه است . هدف پژوهش حاضر ارزیابی استراتژیک الگوی مشارکت شهروندی الکترونیک در شهر رشت است. مشارکت شهروندی الکترونیک ، استفاده از فناوری اطلاعات در فرایند مشارکت شهروندی تعریف می شود. این مفهوم تلفیقی از سه مفهوم مشارکت شهروندی، شهرداری الکترونیک و شهروند الکترونیک است. با توجه به نوپا بودن این پدیده در کشور ما ، در جهت گسترش آن موانع تکنولوژیکی، سیاسی، قانونی و اجتماعی فراوانی وجود دارد. لذا در این پژوهش تلاش شده است که وضعیت فعلی شهر رشت در باب مشارکت شهروندی الکترونیک از چهار بعد تکنولوژیکی، سیاسی، قانونی و اجتماعی بررسی شود. این تحقیق در پی تلفیق دو شاخه فناوری اطلاعات و مدیریت شهری است که انتظار می رود نتایج حاصل از آن بتواند در شهر رشت مورد استفاده قرار گیرد.روش تحقیق از حیث هدف، کاربردی و از حیث ماهیت و روش، توصیفی است. جامعه آماری این پژوهش، از خبرگان و صاحبنظران دانشگاهی شهر رشت در رشته های برنامه ریزی شهری، مدیریت و جغرافیا و هم چنین کارشناسان شهرداری رشت انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش با استفاده از سه پرسش نامه جمع آوری گردید. جهت انجام مقایسات زوجی و رتبه بندی گزینه ها از تکنیک تلفیقی سوات و تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده شده است . با توجه به نتایج تحقیق، از دید خبرگان، جهت گسترش مشارکت شهروندی الکترونیک در شهر رشت، تمرکز بر قوت ها در اولویت قرار دارد و وجود جوانان تحصیلکرده و آشنا به فناوری اطلاعات و سطح بالای تحصیلکردگان در این شهر به عنوان یکی از مهم ترین قوت های شهر رشت نام برده شده است. هم چنین در بخش دیگر پژوهش، ابزارهای فناوری اطلاعاتی که در حال حاضر امکان استفاده از آنها در شهر رشت در جهت گسترش مشارکت شهروندان از طریق آنها وجود دارد که از آنها تحت عنوان کانالهای مشارکت الکترونیک یاد می شود، از حیث ویژگی های اجتماعی و فنی مورد ارزیابی قرار گرفتند . از جمله ویژگی های اجتماعی می توان به در دسترس بودن، حفظ حریم شخصی و دانش مورد نیاز جهت استفاده و هم چنین از جمله ویژگی های فنی این ابزار ها می توان به پیچیدگی استقرار، غنای اطلاعاتی، امنیت داده ها و نوع تعامل نام برد . جهت انجام مقایسات و رتبه بندی گزینه ها از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که از دیدگاه خبرگان، در دسترس بودن به عنوان یک ویژگی اجتماعی و ایجاد تعامل دوطرفه به عنوان یک ویژگی فنی بالاترین اهمیت را در گسترش مشارکت شهروندی الکترونیک دارا می باشند. در انتهای پژوهش نیز با توجه به اولویت های تعیین شده از دید خبرگان و صاحبنظران، مهمترین استراتژی ها در جهت گسترش این نوع مشارکت و هم چنین راهکارهایی جهت استفاده از ابزارهای مختلف در مشارکت شهروندی الکترونیک مطرح شده است